Ga naar hoofdinhoud

Demerbroeken

  • Dorp, 3272 Scherpenheuvel-Zichem
  • Natuurgebieden

De Zichemse Demerbroeken zijn ontstaan in het stroomgebied van de rivier “Demer”, oorspronkelijk een meanderende rivier met een ruim vloeigebied. De vallei is hier tot 2 km breed. Door de eeuwen heen bevolkte en cultiveerde de mens het gebied. Hooilanden en turfontginning typeerden het landschap, met het ontstaan van vennen en trilvenen als gevolg. Dit prachtige landschap werd beschreven door Ernest Claes, als decor voor zijn verhalen van dorpsfiguren zoals Wannes Raps en de Witte van Zichem.

Later vervingen canadapopulieren de minder rendabele hooilanden, en de Demer werd op vele plaatsen rechtgetrokken voor scheepvaart. De vallei zelf werd droger en de vervuiling van de Demer bereikte een hoogtepunt in de jaren zeventig.

Inmiddels is de waterkwaliteit opnieuw sterk verbeterd en hernemen de Demerbroeken hun waterbufferende capaciteit. Er werd hard gewerkt aan het herstel van het landschap zoals Ernest Claes het gekend heeft. Dit heeft niet alleen geresulteerd in een adembenemend landschap maar ook in een rijkdom van dieren en planten. O.a Blauwborst, Rietgors, Europese kamsalamander, Groene en Bruine kikker, Hermelijn en Steenmarter voelen er zich thuis. Dotterbloem, Grote ratelaar, Egelboterbloem en Poelruit geven het landschap een gele tint, naast het bescheiden Kleine moeraswalstro en de paarse Echte koekoeksbloem.

Huize Ernest Claes bevindt zich aan de rand van het gebied en is behalve een museum ook een bezoekerscentrum van Natuurpunt. Daar waar de Witte en ook Floere het Fluwijn (de steenmarter) thuis waren.

Natuurbeheer

Zowel Natuurpunt als het Agentschap voor Natuur en Bos werken aan het herstel van de soortenrijke hooilanden afgewisseld met uitgestrekte rietruigtes en inheems loofbos. Zo beheert Natuurpunt het Vierkensbroek, tussen Averbode en de Hulpe. Het beheer van de Kloosterbeemden en het Molenstedebroek zijn in handen van het Agentschap voor Natuur en Bos.

In de Demerbroeken loopt momenteel een LIFE-project.

Toegankelijkheid en bereikbaarheid
  • Vrij toegankelijk op de wandelpaden.
  • Drassig en soms gedeeltelijk overstroomd in periodes met veel neerslag.
  • Honden aan de leiband.
  • Kijkhut is toegankelijk voor rolstoelen.
  • Parkeren in Zichem: aan het station, het ontmoetingscentrum de Hemmekes of de kerk
  • Parkeren in Testelt: aan de watermolen (naast de Demerbrug), aan de kerk of iets verderop aan het station
  • Demerbroekenwandeling
<