Ga naar hoofdinhoud

Beeltjens - Asberg

  • Papedreef 1, 2260 Westerlo
  • Natuurgebieden
De achtertuin van Westerlo

De Beeltjens wordt ook wel eens de achtertuin van Westerlo genoemd. Elke dag komen hier talrijke wandelaars en joggers genieten van de natuur en het landschap. Vooral in het weekend kan het hier druk zijn. Wat typisch aan de Beeltjens is, is behalve de grote verscheidenheid aan naald- en loofbomen, ook het patroon van de dreven in de vorm van een ster. Jan Philips Eugeen de Merode heeft de eerste dreven hier aangelegd in het begin van de 18de eeuw.

Beeltjens Dreef in de Beeltjens Dreven in de vorm van een ster
Dreven aangelegd in een sterpatroon

In dit natuurgebied is ook het hoogste punt van Westerlo gelegen, een 24 meter hoge zandduin genaamd de Asberg. Geruchten doen de ronde dat de heuvel vroeger gebruikt werd als begraafplaats. Een bewijs hiervan vond men toen in 1860 een deel van de heuvel werd afgegraven. Hierbij werden er urnen met as van lijkverbrandingen opgegraven. Andere geruchten vertellen het verhaal van de Elfen (Alfen) die hier vroeger leefde, waardoor de heuvel ook wel de Alverberg wordt genoemd.

Ten zuiden van de Beeltjens bevindt zich de Kwarekken. Deze twee bosrijke gebieden, samen goed voor zo'n 160ha zijn van elkaar gescheiden door de doorgangsweg “Asberg”, maar een houten wandelbrug zorgt toch voor verbinding.


Asberg
De Asberg

Sinds de 18de eeuw werd de Beeltjens bebost. In de 19de eeuw werd hier grotendeels naaldhout aangeplant zodat het hout gebruikt kon worden in onder andere de mijnbouw. Vanaf de 21ste eeuw vindt er natuurlijke verjonging plaats. Het bomenbestand heeft zodus een relatief jonge leeftijd, waardoor er vooral eiken en berken voorkomen. Op sommige plaatsen komt er al een iets rijkere wintereiken-beukenbos voor, wat de climaxvegetatie is voor de aanwezige zure voedselarme lemige zandgronden.

Voor de 18de eeuw was de Beeltjens een heidegebied. Hierdoor komt er nu nog veel Blauwe bosbes voor. Gezien er hier sinds de 18de eeuw altijd bos is geweest, komen er ook een aantal oud-bosplanten voor. Zij hebben specifieke ecologische eisen en een beperkte verspreidingsmogelijkheid, waardoor ze gebonden zijn aan oud bos. Verder is het gebied rijk aan varens en dan vooral op de steile randen van de aangelegde greppels. Kijk bij je bezoek aan dit natuurgebied zeker ook eens rond of je de zeldzame Stippelvaren kan terugvinden. Dit gebied is namelijk de grootste gekende vindplaats in Vlaanderen. Je kan deze zoomplant terugvinden lands de historische dreven, waar het licht tot op de bodem valt.

Op de Asberg stond vroeger heide. Dankzij afplagging en begrazing verarmden de gronden steeds meer. In de 19de eeuw werden ook deze gronden aangeplant met naaldbomen, waardoor er niet veel meer van deze heide overblijft. Momenteel probeert men echter door middel van natuurinrichting de heide plaatselijk te herstellen.

De Beeltjens in combinatie met de Kwarekken en de vallei van de Grote Nete is door de aanwezigheid van oude bomen, oude gebouwen, dreven en open water een geschikte woonplaats voor vleermuizen. Hier zijn er al minstens 7 Europees beschermde soorten waargenomen. De Beeltjens is ook een geschikt habitat voor de zeldzaam geworden Boommarter. Op de Asberg is de Mierenleeuw waargenomen. Dit insect houdt van de aanwezige onverharde, zandige veldwegen en paden.

Natuurbeheer

De Beeltjens en Kwarekken zijn eigendom van Stichting Kempens Landschap en worden beheerd door het Agentschap Natuur en Bos.

In de eerste plaats wordt er aan duurzaam bosbeheer gedaan. De invasieve exoten worden bestreden, homogene naaldhoutbestanden worden omgezet in gemengde inheemse bestanden. Bosranden worden aangelegd en beheerd. Er wordt aan gespreide bosverjonging gedaan om een ongelijkjarig, ongelijkvormig bestandsopbouw te verkrijgen. Dood hout en oude bomen krijgen hun plaats in het bos.

Bovendien worden er open plekken gerealiseerd en behouden met pioniersoorten en heide, zoals op de Asberg. Ook de poelen worden onderhouden om verlanding tegen te gaan.

Toegankelijkheid en bereikbaarheid
  • Jaarrond vrij toegankelijk op de paden
  • Jonge avonturiers kunnen zich wagen aan het Gravinnekespad, een 2 km lang belevingspad in de Beeltjens
  • Parkeren:
    • Papendreef z/n, 2260 Westerlo
    • Parking sporthal: Kasteelpark z/n, 2260 Westerlo
<