Ga naar hoofdinhoud

Averbode Bos en Heide

  • Averboodsebaan z/n, 2431 Laakdal
  • Natuurgebieden
Een uitgestrekt bos- en heidegebied rond de abdij van Averbode

Averbode Bos & Heide bevindt zich rond de abdij van Averbode, in de gemeenten Tessenderlo, Laakdal en Scherpenheuvel-Zichem. Het is de overgang van de Kempen naar het Hageland. Uitgestrekte bossen wisselen er af met vennen, moerassen, heiden en heischrale graslanden.

Dit cultuurlandschap kent zijn oorsprong in de aanwezigheid van de norbertijnen en eeuwenoude praktijken van plaggen en wijerbeheer. Wanneer na de Belgische onafhankelijkheid de adellijke familie de Merode een groot deel van de gronden tussen Westerlo en Tessenderlo in eigendom kreeg, werd bosexploitatie de belangrijkste menselijke activiteit. Geheel in de tijdsgeest van toen werden vooral Corsicaanse dennen aangeplant. Dit maakte de bosexploitatie rendabel, maar kwam de biodiversiteit niet ten goede.

Averbode Bos & Heide is één van de deelgebieden die in 2004 door de Vlaamse Landmaatschappij overgekocht zijn van de familie de Merode. Dit was het begin van jarenlange inspanningen om het gebied terug in glorie te herstellen. Natuurpunt beheert er momenteel 593 hectare natuurgebied. Dat is al heel wat, maar wat Averbode Bos & Heide pas echt uniek maakt in Vlaanderen is de centrale ligging tussen heel wat andere eenheden natuur, met verschillende beheerders en gelegen in 3 provincies. Hierdoor ontstond een aaneengesloten natuurcomplex van meer dan 1500 hectare. Sommige uitlopers reiken tot de vallei van de Grote Nete westwaarts, en de Demerbroeken en de vallei van de drie beken oostwaarts. Dit maakt van Averbode Bos & Heide een belangrijke schakel in de Natura 2000 gebieden.

Grenzeloze natuur op de grens van Kempen en Hageland

Talloze libellen, waterkevers, Zonnedauw en het zeldzame Berghertshooi vind je op verschillende plekken in Averbode Bos & Heide. De Levendbarende hagedis is ook aanwezig. Stekelbrem en Liggende vleugeltjesbloem zijn aanwezig op het heischrale grasland. In de oude loofbossen zijn Lelietje-van-dalen en Dalkruid van de partij.

Averbode Bos en Heide omvat veel mooie plaatsen, maar onderstaande gebieden willen we toch nog even in de kijker zetten:

Natuurbeheer

Het beheer is er op gericht om het oude cultuurlandschap en de bijhorende biodiversiteit te herstellen. Door intensieve bosbouw- en jachtpraktijken was dit de laatste 100 jaar namelijk achterop geraakt. De aankoop van het gebied was de eerste stap in de opwaardering van dit bijzondere landschap. Dit maakte het namelijk mogelijk om bossen van voornamelijk Corsicaanse den te vervangen door heide, vennen en grasland. Loofbossen worden verder opgewaardeerd, duinenlandschap hersteld. Jaar na jaar wordt er actief ingezet op het ontwikkelen van biotopen die nodig zijn voor de bescherming van belangrijke soorten volgens de Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn.

Het natuurherstel in Averbode Bos & Heide wordt mede mogelijk gemaakt door de steun van een LIFE-programma.

Toegankelijkheid en bereikbaarheid
  • Vrij toegankelijk op de wandelpaden
  • Stevige schoenen of laarzen noodzakelijk bij regenweer en in de winter
  • Honden zijn welkom aan de leiband
  • De verharde paden zijn toegankelijk voor rolstoelgebruikers
  • Er zijn ook paden voor ruiters en mountainbikers
  • Er mag niet in de vennen gezwommen worden, ook niet door honden of paarden
  • Er is een ingericht speelbos beschikbaar naast het terrein van de Scouts; Boonstraat 21, tussen wandelknooppunt 292 en 104
  • Er is een bivakzone voor enkele tenten aanwezig naast de Bierhoeve (Turnhoutsebaan, Tessenderlo)
  • Parkeren:
<