Ga naar hoofdinhoud

Vleermuizenhotels in het Meetshovenbos

Eén van de belangrijkste oorzaken van de achteruitgang van vleermuizen in Vlaanderen is het zeldzamer worden van verblijfplaatsen, voornamelijk de zomerverblijfplaatsen. Vooral soorten die nood hebben aan een open ruimte zoals een zolder hebben het moeilijk. Zij selecteren hun zomerverblijfplaats onder meer op basis van de temperatuur en de temperatuurgradiënt in het onderkomen. Voor de ontwikkeling en groei van jonge vleermuizen moet het voldoende warm zijn in de kolonieplaats. De optimale temperatuur ligt tussen de 20 en 35 °C. Vleermuizen kunnen deze temperatuur gedeeltelijk zelf reguleren door dichter of verder van elkaar te gaan hangen of naar een koeler gedeelte van de verblijfplaats te verhuizen.

Meetshovenbos is een hotspot voor jagende vleermuizen. Zij scharrelen hun eten bij elkaar in de structuurrijke en vochtige loofhoutbestanden, in de dreven en langs de bosranden. Enkele soorten maken gebruik van de aanwezige holle bomen om hun jongen groot te brengen, maar het Agentschap voor Natuur en Bos wil ook andere soorten een handje helpen.

Zomerhotel 'the BAT-tery'

Bij de heraanleg van de Ter Heidelaan kon één van de mega Duracellbatterijen op het rond punt op de valreep gered worden van de schroothoop en kwam eind 2021 in het bezit van het Agentschap voor Natuur en Bos. De plaatselijke horeca-uitbater Steven Van Vlasselaer, boswachter Gert Verbruggen en kunstenaar Wilfried de Cock staken vervolgens de koppen bij elkaar en dit resulteerde in het innovatieve, natuureducatieve en artistieke project ‘the BAT-tery’, waarbij ‘bat’ het Engelse woord is voor vleermuis. Deze installatie werd ingericht als zomerverblijfplaats voor deze belangrijke zoogdieren en kreeg langs de buitenzijde een originele artistieke bewerking met een link naar deze dieren.

Initiatiefnemers zomerhotel vleermuizen
Initiatiefnemers 'the BAT-tery'

De toren is onderverdeeld in compartimenten waar vleermuizen, naargelang de klimatologische omstandigheden, een geschikt plekje kunnen zoeken om hun jongen groot te brengen.

Wist je trouwens dat zo’n kraamkolonie alleen uit vrouwtjes bestaat en mannetjes niet welkom zijn?

Winterverblijfplaats

Soorten zoals de dwergvleermuis maken, zowel in de zomer als in de winter, heel graag gebruik van spouwmuren. Misschien huizen er ook vleermuizen thuis bij jou? Dan mag je van geluk spreken, want vleermuizen eten meer dan 3000 vliegen en muggen per nacht. Overlast hoef je van deze luchtacrobaten niet te vrezen, zij knagen niet aan hout of isolatiemateriaal, gebruiken bestaande toegangen en spleten en slepen geen nestmateriaal aan. De uitwerpselen zijn droog en zorgen niet voor geurhinder.

Sommige soorten stellen meer eisen stellen aan een overwinteringsplaats, zoals een constante temperatuur, een hoge luchtvochtigheid en absolute rust. Natuur en Bos bouwt hiervoor een heuse vleermuisbunker met een gangenstelsel dat grotendeels onder de grond is gelegen. Bepaalde vleermuizen zullen hier hun winterslaap houden vanaf oktober tot april. Tijdens de winterslaap vermindert de stofwisseling van een vleermuis en daalt het energieverbruik. De vetreserves die gedurende het zomerseizoen zijn opgebouwd zorgen voor de vereiste energie om de winter door te komen. Rust is een absolute noodzaak, wees daarom een beetje stil in de buurt van de kelder.

Gewone grootoorvleermuis Franjestaart vleermuis
De gewone grootoorvleermuis en de franjestaart © Joachim De Maeseneer

Volgende soorten hopen we op termijn in Meetshoven aan te treffen: Dwergvleermuis, Baard/Brandts vleermuis, gewone grootoorvleermuis, franjestaart, laatvlieger.

Kan je je nieuwsgierigheid niet bedwingen, neem dan een kijkje op www.ecopedia.be. En ga je in de zomer nog eens wandelen in Meetshovenbos, blijf dan op een mooie zomeravond bij valavond even genieten van deze prachtige luchtacrobaten.

<